آنالیزرهای بیوشیمیایی دستگاه‌هایی هستند که غلظت متابولیت‌ها، الکترولیت‌ها، پروتئین‌ها، داروها در سرم و سایر مایعات بدن را با دقت و صحت بالا اندازه‌گیری می‌کنند. اولین اتوآنالیزر در سال 1957 توسط Skeggs در شرکت تکنیکون ساخته شد.
مفاهیم و تعاریف:
ساختار اتوآنالایزر (Analyzer configuration) یک وسیله خودکار است که توسط سازنده آن به‌صورت یکپارچه (Integrated) یا قسمت‌قسمت ساخته می‌شود. سیستم یکپارچه به‌صورت باز (Open) و بسته (Close) هستند. در سیستم‌های Open تکنسین می‌تواند پارامترهای تست را تغییر داده و محلول‌های موردنیاز را از هر فروشنده‌ای خریداری کند. در سیستم‌های Close پارامترهای تست توسط سازنده برنامه‌ریزی شده و قابل‌تغییر نیستند، به‌علاوه محلول‌های موردنیاز هم خاص دستگاه هستند و باید از یک منبع واحد تهیه شوند.
تعاریف و مفاهیم پردازش نمونه توسط اتوآنالایزرها
- Batch Analyzer: نوعی آنالیزر است که در هر بار تعدادی از نمونه‌ها را مورد آزمایش قرار می‌دهد.
- Continuous Flow: هر نمونه از مجموعه‌ها تحت‌تأثیر یک سری از آزمایش‌ها که برای هر نمونه یکسان است، قرار می‌گیرد.
- Discrete Analyzer: در این نوع هر نمونه برای خود دارای فضای فیزیکی و شیمیایی خاص بوده که از فضای سایر نمونه‌ها جدا می‌باشد. بسیاری از آنالیزرهای رومیزی از سیستم Discrete استفاده می‌کنند. نمونه‌ها در کاپ‌های مخصوص در درون سینی خاصی قرار گرفته و از طریق صفحه کلید برای هر نمونه، تست موردنظر انتخاب می‌شود.
- Multichannel Analyzer: در این روش هر نمونه می‌تواند از نظر چند آنالیت موردبررسی قرار گیرد؛ یعنی می‌توان برای هر نمونه چند تست انجام داد.
- Parallel Analyzer: تمام نمونه‌ها به‌طور هم‌زمان از نظر یک تست آزمایش می‌شوند. آنالایزرهای سانتریفیوژی نمونه‌ای از این گروه هستند.
- Random Access Analyzer: در این روش می‌توان در هر زمان و برای هر نمونه تست موردنظر را انتخاب و اجرا کرده و رعایت هیچ‌گونه ترتیبی اجباری نیست. در این نوع آنالایزرها تست‌های قابل انجام و نیز نمونه‌های بیماران از طریق صفحه کلید انتخاب شده و انجام می‌شوند.